Voorafbetalingen van belastingen

28 maart 2024

Als zelfstandige hoor je jaarlijks wel eens van jouw accountant, van collega-zelfstandigen, in de media, … dat je voorafbetalingen moet uitvoeren. Die voorafbetaling dient dan als een “voorschot” op jouw jaarlijkse belasting.

Maar laat ons beginnen bij het begin, waarom zou je nu een voorafbetaling uitvoeren en wat is het precies? In principe wordt er verondersteld dat de vennootschap of de eenmanszaak doorheen het jaar voorschotten betaalt op de uiteindelijke verschuldigde vennootschaps- of personenbelasting. De wetgeving voorziet zelfs sancties wanneer er onvoldoende of geen voorafbetalingen worden uitgevoerd. Dit worden belastingvermeerderingen genoemd, een extra belasting dus indien de voorafbetaling ontoereikend was. 

Vennootschappen en zelfstandigen voeren dus eigenlijk een voorafbetaling uit om enerzijds het jaarlijks totaalbedrag wat te temperen en anderzijds om de belastingvermeerdering te vermijden of zo laag mogelijk te houden.  

De belastingvermeerdering

Zowel vennootschappen als zelfstandige natuurlijke personen (bedrijfsleiders, winsten & batenbehalers en de meewerkende echtgenoten) zijn onderworpen aan de vermeerdering. Kleine vennootschappen worden tijdens de eerste drie boekjaren vanaf hun oprichting niet geconfronteerd met een vermeerdering als zij voor die boekjaren niet of te weinig vooraf betalen. Deze regel geldt ook voor zelfstandigen die zich in de vorige drie jaren voor de eerste keer als zelfstandige in hoofdberoep hebben gevestigd. 

Wanneer moet de voorafbetaling nu uitgevoerd worden?

Onderstaande data gelden voor voorafbetalingen van natuurlijke personen en voor de vennootschappen waarvan hun boekjaar per kalenderjaar loopt. 

1e voorafbetaling => uiterste betaaldatum op 10 april
2e voorafbetaling => uiterste betaaldatum op 10 juli
3e voorafbetaling => uiterste betaaldatum op 10 oktober
4e voorafbetaling => uiterste betaaldatum op 20 december

Voor boekjaren van twaalf maanden die niet samenvallen met een kalenderjaar (met bijvoorbeeld afsluitdatum 31 maart, 30 juni of 30 september) moeten de voorafbetalingen gebeuren uiterlijk op de tiende dag van de 4e, 7e, 10e maand van het boekjaar en/of op de twintigste dag van de laatste maand van het boekjaar. 

Het is van belang om rekening te houden met het feit dat de betaling op bovenstaande datum effectief op de rekening van de dienst voorafbetaling dient toegekomen te zijn. Je wacht dus beter niet tot de laatste dag om de betaling te verrichten, anders wordt de betaling automatisch aan het volgende kwartaal toegewezen. Als een vervaldag op zaterdag, zondag of een wettelijke feestdag valt, wordt de vervaldag verschoven naar de eerstvolgende werkdag. 

Wat als je te veel voorafbetaling hebt uitgevoerd?

Als je te veel voorafbetaling hebt betaald zal je het te veel betaalde bedrag teruggestort krijgen na verrekening met het te betalen bedrag aan belastingen. Verder heb je geen recht op een bonificatie of een belastingvermindering als je te veel voorafbetaling hebt betaald behalve als je als zelfstandige in hoofdberoep werkzaam bent. Vennootschappen komen dus nooit in aanmerking voor een bonificatie.  

Concreet komt het er dus op neer dat hoe vroeger je de nodige voorafbetaling uitvoert hoe lager de belastingvermeerdering zal zijn. Hoe later je de voorafbetaling uitvoert, hoe meer je zal moeten voorafbetalen om tot eenzelfde vermindering te kunnen komen. Je voert dus het meest optimaal jouw voorafbetaling uit voor de 10de dag van de 4de maand van jouw boekjaar.